OBCHODY 3 MAJA W SKOMIELNEJ BIAŁEJ

We wtorek 3 maja br. o godzinie 11.00 w kościele pod wezwaniem Świętego Sebastiana odprawiona została koncelebrowana Msza Święta w intencji druhów OSP w Skomielnej Białej z okazji przypadającego 4 maja święta patrona strażaków Świętego Floriana, w intencji Ojczyzny, w 225 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja.

Eucharystii przewodniczył proboszcz ksiądz kanonik Ryszard PAWLUŚ, koncelebrowali ksiądz kanonik Antoni ŁACIAK i ksiądz rodak Józef MACIOŁ. Okolicznościową homilie nawiązującą do złożonych 360 lat temu ślubów lwowskich króla Polski Jana Kazimierza – gdzie król obrał Matkę Boską na Królową Polski, wygłosił ksiądz Ryszard PAWLUŚ. Mszę Świętą, na którą przybyli strażacy OSP z pocztem sztandarowym, oraz liczni wierni uświetniła swoją grą Orkiestra Dęta Ochotniczej Straży Pożarnej w Skomielnej Białej.

Uchwalona 225 lat temu Konstytucja 3 maja 1791 roku uchwalona została przez skonfederowany (wolny od liberum veto) Sejm Czteroletni. Ustawę Rządową, czyli Konstytucję 3 maja uchwalono w momencie, gdy będące „protektorem i gwarantem ustroju Rzeczypospolitej” Imperium Rosyjskie walczyło z Turcją Szwecją. Rzeczypospolita w myśl nowej konstytucji stała się monarchią konstytucyjną. Konstytucja likwidowała wady ustroju szlacheckiej I Rzeczypospolitej: wolną elekcję, liberum veto, ograniczała demokrację szlachecka (odbierając prawo głosu gołocie – szlachcie nie posiadającej ziemi) zrównała politycznie mieszczan ze szlachtą, brała pod ochronę chłopów.
Przeciw zmianom, które niosła ze sobą Konstytucja majowa wystąpiła grupa możnych pod przewodnictwem Stanisława Szczęsnego POTOCKIEGO i Ksawerego BRANICKIEGO, Seweryna RZEWUSKIEGO, którzy udali się na dwór rosyjski, gdzie złożyli propozycję zorganizowania konfederacji przeciw Konstytucji 3 maja i popierającej ją królowi Stanisławowi Augustowi. Konfederację zawiązano 27 kwietnia 1792 roku w Petersburgu ogłoszono jej akt w nocą 18/19 maja 1792 roku w miejscowości Targowica nad granicą rosyjską.
18 maja 1792 r. ambasador rosyjski Jakow BUŁHAKOW wręczył polskim władzom notę obwieszczającą interwencję, którą określono mianem „przyjacielskiej, sąsiedzkiej pomocy” prowadzącej do obrony wolności i przywrócenia legalnej władzy w Polsce.

Tego samego dnia 98 tysięcy wojsko rosyjskie przekroczyło granice Rzeczpospolitej. Pod względem liczebności, uzbrojenia, a także doświadczenia bojowego, wojsko polskie wystawione w obronie Konstytucji 3 maja znacznie ustępowało armii rosyjskiej – liczyło ok. 60 tysięcy, z czego niemal połowę stanowiła armia rezerwowa.
Największe bitwy stoczono pod Mirem i Zieleńcami (na pamiątkę tego zwycięstwa król Stanisław August ustanowił Order Virtuti Militari). W lipcu rozegrała się nierozstrzygnięta bitwa pod Dubienką, gdzie Polacy powstrzymywali czterokrotnie większe siły rosyjskie – w bitwie tej wsławił się generał Tadeusz KOŚCIUSZKO – bohater amerykańskiej wojny o niepodległość.
Z powodu nie wywiązania się Prus z umowy sojuszniczej z 1790 roku wojna przybrała nie korzystny dla Polaków obrót. W sytuacji wojskowej przewagi Rosjan, król jako głównodowodzący armia Rzeczypospolitej uznał dalszy opór za bezcelowy. Po uzyskaniu zapewnienia, że Imperium Rosyjskie zachowa integralność terytorialną Rzeczypospolitej, mając nadzieję, że uda się zachować część „zdobyczy” Konstytucji 3 maja, król zdecydował o zaprzestaniu działań wojennych, przystąpił także do konfederacji targowickiej.
Na znak protestu przeciw chwiejnej postawie króla do dymisji podali się dowodzący Wojskiem Polskim książę Józef PONIATOWSKI i generał Tadeusz KOŚCIUSZKO, na emigrację (w dużej części do Saksonii) udali się liczni przeciwnicy konfederacji targowickiej w tym marszałek Sejmu Stanisław MAŁACHOWSKI i Ignacy POTOCKI.
Następstwem klęski w wojnie polsko-rosyjskiej w obronie Konstytucji 3 Maja był dokonany w styczniu 1793 roku II rozbiór Polski dokonały go: Imperium Rosyjskie – „protektor i gwarant ustroju Rzeczypospolitej” i „sojusznicze” Prusy, które nie wywiązały się ze zobowiązań sojuszniczych, gdy na Warszawę maszerowały rosyjskie armie. Zwołany do Grodna Sejm – zdominowany przez targowiczan zatwierdził decyzję zaborców.
Historia osadziła twórców i popleczników konfederacji targowickiej – nazwani zostali oni zdrajcami, ich postępek stał się synonimem zaprzedania dobra Ojczyzny prywatnym interesom, to ci zdrajcy zwrócili się do „protektorki i gwarant ustroju Rzeczypospolitej” z prośbą o interwencje zbrojną przeciw własnemu narodowi.
Według Ignacego Potockiego i Hugona KOŁŁĄTAJA współautorów Konstytucji 3 maja – Konstytucja była „ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny”.
Przed Mszą Świętą o godzinie 11.00 delegacja Komitetu Społecznego im. Świętego Sebastiana w Skomielnej Białej zapaliła znicze i złożyła wiązankę kwiatów przed obeliskiem upamiętniającym tragiczne wydarzenia jakie rozegrały się w Skomielnej Białej dnia 3 września 1939 roku.