OBCHODY 82.ROCZNICY TRAGICZNYCH WYDARZEŃ Z 3 WRZEŚNIA 1939 ROKU W SKOMIELNEJ BIAŁEJ

W piątek 3 września br. odbyły się obchody 82 rocznicy tragicznych wydarzeń, jakie rozegrały się w Skomielnej Białej 3 września 1939 roku. Pierwsza część obchodów rozpoczęły się o godzinie 9.30 w auli Szkoły Podstawowej im. Władysława ORKANA, gdzie

odsłonięta została wystawy pt. „Wrzesień 1939 Polaka wobec niemieckiej i sowieckiej agresji”. Wystawę – w obecności delegacji poszczególnych klas zainaugurowali: Halina MACIOŁ – Dyrektor Szkoły Podstawowej, Anna BYTNAR – córka siostrzenicy poległego w czasie wrześniowych walk w Skomielnej Białej kpr. Leona UBERMANA, Dariusz GORAJCZYK z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, oraz Przewodniczący Rady Gminy Lubień Jan ŚMIAŁEK. O prezentowanej wystawie w kilku zdaniach opowiedział przedstawiciel krakowskiego IPN.

Drugą część obchodów stanowiła Msza Święta, na którą zgromadzeni udali się do kościoła parafialnego. Eucharystia rozpoczęła się o godzinie 10.00. Sprawowana była w intencji „poległych żołnierzy, pomordowanych mieszkańców w 82 rocznicę tragicznych wydarzeń, jakie rozegrały się w naszej miejscowości 3 września 1939 roku”. Na Mszę świętą, odprawianą przez księdza proboszcza Ryszarda PAWLUSIA przybyła delegacja Karpackiego Oddziału Straży Granicznej z Nowego Sącza z pocztem sztandarowy. Rozpoczynając Mszę Świętą celebrans powitał przybyłych gości i przypomniał tragiczne wydarzenia z przed 82 lat, kiedy naród nasz walczył o swoja wolność i tożsamość z zaborczymi sąsiadami.

Po zakończonej Eucharystii uczestnicy udali się w kolumnie przed obelisk upamiętniający wydarzenia z 3 września 1939 roku. Rozpoczynając trzecią część obchodów zgromadzeni odśpiewali Hymn Państwowy, następnie do zebranych zwrócił się Dariusz GORAJCZYK – pracownik naukowy Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, który przedstawił wydarzenia, jakie rozegrały się w południowej małopolscy we wrześniu 1939 roku, a których teatrem był także Beskid Wyspowy, gdzie z przeważającymi siłami niemieckimi zmagali się żołnierze 1.Pułku Piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza, Batalionu Obrony Narodowej „Zakopane”, oraz ułani i strzelcy konni z 10.Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej. Po zakończonym wystąpieniu pracownika IPN głos zabrał funkcjonariusz Karpackiego Oddziału Straży Granicznej w Nowym, Sączu, który odczytał apel pamięci. Następnie przybyłe delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze przed obeliskiem upamiętniającym poległych żołnierzy i zamordowanych przez Niemców mieszkańców Skomielnej Białej. Odegrany przez funkcjonariusza Orkiestry Reprezentacyjnej Straży Granicznej w Nowym Sączu sygnał „Śpij kolego…” zakończył obchody.

Na tegoroczne obchody 82 rocznicy tragicznych wydarzeń, jakie rozegrały się w naszej miejscowości 3 września 1939 roku przybyła z okolic Łańcuta rodzina poległego w trakcie wrześniowych walk w Skomielnej Białej kaprala Leona UBERMANA – żołnierza 10.Pułku Strzelców Konnych – jednostka ta wchodziła w skład 10.Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej dowodzonej przez płk Stanisława MACZKA. Kapral Leon UBERMAN za męstwo w czasie walk w Skomielnej Białej odznaczony został pośmiertnie Orderem Wojennym Virtuti Militari klasy V Krzyż Srebrny. Poległy 3 września pierwotnie był pochowany na „Krzyżowej” na posesji Marii ZAWADZKIEJ, ekshumowany przez PCK, jego grób znajduje się obecnie na Cmentarzu Wojennym na Wysokiej.

Tekst i Fot Andrzej Masłowski