MIÓD SPADZIOWY Z BESKIDU WYSPOWEGO CHRONIONY PRAWEM UNIJNYM

Małopolska jest niekwestionowanym liderem w Polsce jeśli chodzi o liczbę produktów wpisanych do unijnych rejestrów Chronionych Nazw Pochodzenia, Chronionych Oznaczeń Geograficznych i Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności. Do tej pory Polska zarejestrowała już łącznie 44 produkty regionalne – w tym aż 15 z nich pochodzi z

naszego regionu. Bryndza podhalańska była pierwszym małopolskim produktem zarejestrowanym przez Komisję Europejską. Kolejne smakołyki z województwa małopolskiego, które znalazły się pod unijną ochroną to: oscypek, redykołka, suska sechlońska, kiełbasa lisiecka, obwarzanek krakowski, jabłka łąckie, chleb prądnicki, karp zatorski, fasola Piękny Jaś z Doliny Dunajca, jagnięcina podhalańska, kiełbasa piaszczańska, kiełbasa krakowska sucha staropolska, czosnek galicyjski i w końcu najnowszy – miód spadziowy z Beskidu Wyspowego. W dniu 5 sierpnia 2020 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zostało opublikowane rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1154 z dnia 29 lipca 2020 r. rejestrujące w rejestrze Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych nazwę „Miód spadziowy z Beskidu Wyspowego”. Wcześniej, w dniu 11 października 2011 roku Miód spadziowy z Beskidu Wyspowego został wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministra Rolnictw i Rozwoju Wsi. Miód ten ma barwę ciemnozieloną z możliwymi ciemnobrązowymi przebarwieniami, smak delikatny i słodki, a zapach intensywny, specyficzny – przypominający zapach żywicy. Powstaje ze spadzi jodłowej, wydalanej przez miodownicę jodłową zieloną, która bytuje na jodle pospolitej. Mszyce te pobierają z gałęzi jodłowych sok roślinny, z którego wykorzystują składniki pokarmowe, a pozostałą słodką, lepką ciecz, nazywaną spadzią, wydalają. Wydalana przez mszyce spadź musi zostać odnaleziona przez pszczoły, zebrana i dostarczona do ula. W ulu następuje dalszy etap produkcji.

Miód ten pozyskiwany był na terenie Beskidu Wyspowego i Myślenickiego od niepamiętnych czasów. Pierwotnie tereny te porośnięte były Puszczą Karpacką, z dominującymi gatunkami jodły pospolitej i buka zwyczajnego. Pomimo trudnych warunków klimatycznych i poużytkowych, miejscowe pszczoły, poprzez naturalną selekcję wytworzyły szereg cech przystosowujących je do panujących tam warunków, m.in. odporność na choroby oraz dużą zimotrwałość. Te unikatowe cechy zostały dostrzeżone przez gospodarujących tu pszczelarzy i z początkiem XX w. podjęto hodowlę tych pszczół. W latach 30. XX w. hodowle te nazwano linią Dobra. Od 2014 r. linia ta objęta jest ochroną zasobów genetycznych, a na terenie dwóch gmin powiatu limanowskiego – Dobrej i Tymbarku utworzono dla niej rejon hodowli zachowawczej. Początkowo pszczoły hodowano w barciach, później w ulach kłodowych tzw. „kłodach”. Przełomem na tych terenach było wprowadzenie do pasiek uli ramkowych typu Słowian. Wraz z nim nastąpił szybki rozwój pasiek. Wprowadzono racjonalne metody gospodarki pasiecznej oraz zaczęto używać nowoczesnych urządzeń do pozyskiwania i konfekcjonowania miodu. Stan ten trwa do dziś.
Źródło-Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.